Gevangen
Door: Geert Jan den Hengst, IKONE Patiënt Expertise Teamlid
ʺGelukkig houdt mijn geloof mij op de been. Ik weet, als ik zwak ben, ben ik machtig.ʺ Het zijn de laatste woorden uit de documentaire Houdt God van Vrouwen? Over Hilligje Kok-Bisschop, een strijdbare vrouw uit Staphorst, die in haar kerk, de Oud Gereformeerde Gemeente, meer rechten wil voor vrouwen. Graag zou zij een actieve rol willen hebben binnen deze kerk en ook in de SGP. Maar de mannen houden voor haar de deuren gesloten. Vrouwen dienen te zwijgen, worden volgens haar onderdrukt.
Haar zoon is homoseksueel en Hilligje ervaart de totale afkeuring hiervan binnen haar kerk. Zij ging destijds zelf ook niet naar zijn huwelijk, waar ze nu spijt van heeft. Ze was bang voor reacties uit de kerk. Inmiddels kan zij het niet rijmen dat er enerzijds naastenliefde wordt verkondigd, maar tegelijkertijd homo’s worden wegzet als een stuk vuil. Ze verlaat haar kerk, maar is en blijft wel gelovig. Zij wil graag laten zien dat God anders is dan dat hij vaak geschetst wordt in de kerk. Hilligje voelde zich een gevangene in haar eigen gemeente. Ze kon niet zijn wie ze zou willen zijn.
Iets dergelijks overkwam Tjalling, een boer uit de provincie Groningen. Het grote verschil is dat zijn verhaal verzonnen is en het gebeuren in Staphorst non-fictief. Geboren in een verkeerd lichaam is één van de afleveringen uit de televisieserie 30 minuten uit 1995. Ze werden gebracht als realistische docudrama’s, gespeeld door Arjan Ederveen. Tjalling woont met zijn gezin op een boerderij, ergens op het platteland. Hij beseft zich dat hij zit opgesloten in zijn eigen lichaam en neemt het drastische besluit om een andere identiteit aan te nemen, volgens hemzelf zijn ware identiteit.
Diep van binnen voelt hij zich een bosneger uit Zaïre, tegenwoordig Congo. Na een lange innerlijke strijd besluit hij te worden wie hij graag wil zijn. Er volgt een pigmentkuur die zijn huidskleur verdonkert en zijn neus en lippen worden door plastische chirurgie verbreed. Na deze fysieke overgang begint Tjalling, ondertussen omgedoopt tot N'Jing, steeds meer te verlangen naar het ultieme einddoel. Uiteindelijk neemt hij die grote stap ook, verlaat zijn gezin en verhuist naar daar waar hij wil zijn, de steppes van Zaïre. Na een aantal weken blijkt hij te zijn verstoten uit de gemeenschap aldaar. Hoe het afloopt is niet bekend.
Ergens tussen de verhalen van Hilligje en Tjalling in balanceer ik. Door mijn fysieke beperking kan ik niet volledig degene zijn die ik zou willen zijn. Daartegenover staat dat ik op mentaal vlak de strijd van berusting en acceptatie allang gewonnen heb. En dat is erg prettig! Natuurlijk hoop ik dat er in de toekomst wordt ontdekt waar de oorzaak van MS ligt, met een bestrijdend medicijn als resultaat. Echter, vermoedelijk zal ik dit niet meer meemaken en ik heb mij daar bij neergelegd. Vind ik dat vervelend? Ja en nee. Soms durf ik zelfs aan mijzelf de vraag te stellen of ik het überhaupt zou aankunnen, zou durven, om weer volledig gezond door het leven te gaan, met alle gevolgen van dien.
Misschien kan ik zeggen dat de ziekte mij niet zozeer heeft gevangen, maar juist heeft bevrijd.